Het overwegen van een screening is zeker verstandig, zelfs zonder familiegeschiedenis van een aneurysma. Mensen met een verhoogd risico, zoals mannen ouder dan 65 jaar, rokers, patiënten met eerdere hart- en vaatziekten en diegenen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, kunnen baat hebben bij een screening van de aorta. Het vroegtijdig identificeren van risicofactoren kan de kans op een aneurysmaruptuur verkleinen.

Absoluut, als je een eerste graads familielid (bijv. ouders, broer/zus) hebt met een vastgesteld aneurysma, is het aan te raden om vanaf 50 jaar een screening te overwegen, ongeacht het geslacht. Voor eerste graads verwanten van patiënten met genetische aandoeningen zoals Marfan, Loeys-Dietz of Ehlers-Danlos is screening aanbevolen, ongeacht de leeftijd. Deze proactieve benadering kan helpen bij het vroegtijdig detecteren en beheren van potentiële risico's.

Vaak wordt een aorta-aneurysma bij toeval ontdekt tijdens een scan voor een ander gezondheidsprobleem. Bij klinisch onderzoek kan een gezwollen buik met een kloppend gevoel wijzen op een aneurysma. Echografie van de buik of het hart, zonder schadelijke straling, wordt vaak als eerste stap gebruikt. Dit geeft een goede indicatie of er al dan niet een aneurysma aanwezig is. Afhankelijk van de grootte en locatie kan aanvullende beeldvorming zoals een CT- of MRI-scan met contraststof nodig zijn om een behandelingsplan op te stellen. Bij vermoedens of symptomen van een gescheurd aneurysma is het essentieel om onmiddellijk medische hulp in te roepen.

Als je aorta-aneurysma nog niet voldoet aan de criteria voor ingrijpen, is regelmatige monitoring essentieel. Een aneurysma groeit doorgaans enkele millimeters per jaar. Meestal wordt dit opgevolgd met echografie van de buik of het hart. Afhankelijk van de grootte wordt dit elke 6 maanden tot 1 jaar herhaald. Aneurysma's in de borstkas worden gevolgd met CT- of MRI-scans, aangezien echografie hiervoor minder geschikt is. Bij een groei tot binnen 5 millimeter van de behandelingsgrens wordt eveneens aanvullende beeldvorming geadviseerd. Met behulp van een CT- of MRI-scan verkrijgen we meer informatie over de specifieken grootte en anatomie van het aneurysma. Dit zorgvuldige toezicht helpt bij het tijdig identificeren van veranderingen en het bepalen van het juiste moment voor eventuele interventie.

Onderzoek toont aan dat de groei sneller is bij actieve rokers, dus stoppen met roken is de belangrijkste aanbeveling. Omdat mensen met een aneurysma vaak een verhoogd risico hebben op andere hart- en vaatziekten, raden we een raadpleging bij de cardioloog aan. Voor maximale bescherming tegen hart- en vaatziekten starten we vaak met bloedverdunners en cholesterolverlagende medicatie. Een goede controle van de bloeddruk blijft ook van belang. Deze laatste maatregelen dragen vooral bij aan het beheersen van risicofactoren voor hart- en vaatziekten, maar vertragen de groei van het aneurysma niet.

Absoluut, lichaamsbeweging is over het algemeen toegestaan, zelfs bij de diagnose van een aneurysma. Het is belangrijk dat je in een goede conditie verkeert, we moedigen dus een actieve levensstijl aan. Echter, we raden af om inspanningen te leveren waarbij zware hef- of persmanoeuvres worden uitgevoerd, zoals gewichtheffen. Dit advies is bedoeld om overmatige druk op de bloedvaten te vermijden en het risico op een scheur van het aneurysma te minimaliseren. Bespreek met je arts welke fysieke activiteiten je zou willen uitoefenen.

Het is belangrijk op te merken dat de kans op een gescheurd aneurysma onder de diameter voor behandeling zeer klein is, doorgaans geschat op < 1%. Als een aneurysma toch scheurt, zullen er plotselinge hevige rug- of buikpijn optreden. In sommige gevallen kan er zelfs tijdelijk bewustzijnsverlies optreden. Het is echter cruciaal te begrijpen dat veel mensen een gescheurde aorta niet overleven. Onmiddellijke medische hulp zoeken is dus van het grootste belang als je symptomen van een gescheurd aneurysma ervaart. Het is raadzaam om bewust te zijn van deze symptomen en niet te aarzelen om onmiddellijk naar de spoedeisende hulp te gaan bij vermoedens van een noodsituatie.

De incidentie van aorta-aandoeningen is afhankelijk van het soort aandoening. Over het algemeen zien we minder aorta-dissecties dan aorta-aneurysma’s die behandeld moeten worden. De incidentie van zowel aorta-aneurysma’s als dissecties stijgt vanaf de zesde levensdecade. Aorta-aneurysma’s van de buikslagader komen over het algemeen vaker voor dan die van de borstkas of de gehele aorta. Bij mensen boven de 65 jaar komt een abdominaal aorta-aneurysma voor bij ongeveer 3-9% van de bevolking. Aorta-dissecties hebben een incidentie van ongeveer 2-5 per 100.000 personen per jaar, waarbij type A dissecties iets vaker voorkomen dan type B dissecties. Gezien de relatieve zeldzaamheid van al deze aorta aandoeningen is het van cruciaal belang om ze te behandelen in centra met een hoog volume, omdat dit de complicaties kan helpen verminderen.

In ons centrum behandelen we wekelijks patiënten met diverse aorta-aandoeningen. Dankzij onze uitgebreide ervaring en expertise op dit gebied kunnen we de risico’s van dergelijke complexe ingrepen minimaliseren en de uitkomsten optimaliseren. We streven ernaar om de hoogste kwaliteit van zorg te bieden, waarbij de behoeften en het welzijn van onze patiënten altijd voorop staan.”